Są to wypadki bezpośrednio odpowiadające definicji ustawowej wypadku przy pracy z art. 3 ust. 1 ustawy, a zatem nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą.
Wypadki przy pracy mają często poważne i dalekosiężne następstwa. Skutki dla poszkodowanego mogą wyrażać się nie tylko bólem, ale także uszkodzeniem ciała, ograniczeniem zdolności do pracy, koniecznością zmiany stanowiska lub jego utratą, inwalidztwem, społeczną i finansową stratą, a nawet zgonem.
Przyczyny wypadków przy pracy można sklasyfikować według różnych kryteriów. Kryteriami mogą być: bezpośredniość przyczyn, stan środowiska pracy, urządzenia techniczne czy człowiek.
Za wypadek przy pracy uważa się zdarzenie , które nastąpiło w związku z pracą:
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
- w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Bezpośrednie przyczyny wypadków przy pracy:
- Niestosowanie się do zarządzeń i przepisów o bezpieczeństwie i ochronie pracy.
- Nieprzestrzeganie zaleceń i nakazów o stosowaniu środków ochrony osobistej lub wszelkiego rodzaju urządzeń i wyposażenia zabezpieczającego pracownika.
- Lekceważenie przepisów dotyczących zachowania się przy pracy.
- Zaniedbanie lub niedostateczne sprawdzanie narzędzi pracy i urządzeń.
- Niedostateczna współpraca między pracownikami.
- Niewiedza o pracy i skutkach postępowania.
- Niechęć do podporządkowania się, nieporządek, niedbalstwo i niewłaściwy przydział pracy.
Pośrednie przyczyny wypadków:
- Niedostateczne wyszkolenie.
- Brak bezpiecznych nawyków pracy.
- Niedostateczny stan czuwania.
- Niepełna koncentracja uwagi.
- Niedostateczna umiejętność przewidywania niebezpieczeństwa (kłopoty, lekkomyślność, bezmyślność, beztroska, zmęczenie).
- Stale występujące zagrożenia wypadkiem z przyczyn osobistych wynikających z właściwości pracownika o słabej strukturze fizycznej i psychicznej.
