Zmiany w przepisach prawnych dotyczących sprawozdawczości przedsiębiorstw stawiają przed firmami nowe wyzwania. Zmodyfikowane wymogi dotyczące raportowania są wynikiem zarówno krajowych inicjatyw legislacyjnych, jak i harmonizacji z unijnymi dyrektywami. Celem tych zmian jest zwiększenie przejrzystości działalności gospodarczej oraz wzmocnienie zaufania inwestorów, konsumentów i innych interesariuszy. W artykule omówimy kluczowe aspekty nowych obowiązków sprawozdawczych, wyzwania dla przedsiębiorców oraz korzyści płynące z dostosowania się do nowych regulacji.
Wprowadzenie nowych regulacji sprawozdawczych
Zmiany w sprawozdawczości finansowej wynikają z kilku kluczowych aktów prawnych. Na poziomie Unii Europejskiej w ostatnich latach zaobserwowano intensywne prace nad wdrażaniem standardów związanych z raportowaniem niefinansowym (ESG – Environmental, Social, Governance) oraz obowiązkami wynikającymi z dyrektywy NFRD (Non-Financial Reporting Directive), która od 2024 roku zostanie zastąpiona przez bardziej wymagającą CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive).
W Polsce przedsiębiorstwa są zobowiązane do dostosowania swojej działalności raportowej do nowych wymogów, które obejmują m.in. raportowanie z zakresu zrównoważonego rozwoju, przeciwdziałania zmianom klimatycznym, zarządzania zasobami ludzkimi oraz etycznych standardów zarządzania firmą. Obowiązek ten dotyczy głównie średnich i dużych przedsiębiorstw, ale presja rynkowa może sprawić, że nawet mniejsze firmy zaczną wprowadzać podobne mechanizmy raportowania, aby sprostać oczekiwaniom partnerów biznesowych i klientów.
Kluczowe zmiany w sprawozdawczości
Nowe przepisy sprawozdawcze wymagają od przedsiębiorstw przedstawienia szerszych informacji niefinansowych. Obejmują one m.in.:
- Raportowanie ESG: Przedsiębiorstwa muszą dostarczyć szczegółowe informacje na temat wpływu swojej działalności na środowisko, politykę społeczną i zarządzanie.
- Ślad węglowy: Przedsiębiorstwa mają obowiązek raportowania o emisji dwutlenku węgla, w tym działań podejmowanych w celu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych.
- Polityka zrównoważonego rozwoju: Firmy muszą wskazać, jak ich działania wpływają na cele zrównoważonego rozwoju (SDGs) oraz jakie działania podejmują w celu realizacji tych celów.
- Raportowanie o ryzykach niefinansowych: Wymaga się od przedsiębiorstw przedstawienia analizy ryzyk niefinansowych, takich jak zmiany klimatyczne czy brak zgodności z polityką etyczną.
- Transparentność działań: Przedsiębiorstwa są zobowiązane do raportowania o przestrzeganiu zasad ładu korporacyjnego oraz polityki antykorupcyjnej.
Wyzwania dla przedsiębiorstw
Nowe obowiązki sprawozdawcze mogą stanowić wyzwanie dla wielu firm, szczególnie tych, które dotychczas nie prowadziły szczegółowych analiz niefinansowych. Oto główne problemy, z którymi mogą spotkać się przedsiębiorstwa:
- Dostosowanie systemów raportowania: Firmy będą musiały zainwestować w nowe technologie i systemy zbierania danych, aby móc skutecznie monitorować i raportować działania związane z ESG.
- Koszty wdrożenia: Wprowadzenie nowych obowiązków wiąże się z dodatkowymi kosztami, takimi jak szkolenia pracowników, konsultacje prawne czy audyty wewnętrzne.
- Konieczność zmiany kultury organizacyjnej: Raportowanie niefinansowe wymaga uwzględnienia wielu nowych aspektów działalności firmy, co może oznaczać konieczność zmiany podejścia do zarządzania i strategii.
- Brak wykwalifikowanej kadry: Wiele firm nie dysponuje specjalistami ds. zrównoważonego rozwoju i ESG, co może stanowić wyzwanie w skutecznym wdrożeniu nowych wymogów.
Korzyści płynące z dostosowania się do nowych regulacji
Pomimo trudności, nowe przepisy mogą przynieść przedsiębiorstwom szereg korzyści:
- Zwiększenie zaufania inwestorów: Transparentność w zakresie działań ESG oraz zgodność z nowymi wymogami mogą przyciągnąć inwestorów, którzy coraz częściej zwracają uwagę na odpowiedzialność społeczną firm.
- Lepsze relacje z klientami: Konsumenci coraz częściej wybierają marki, które są odpowiedzialne społecznie i ekologicznie, dlatego spełnianie standardów ESG może wzmocnić reputację firmy.
- Lepsze zarządzanie ryzykiem: Raportowanie niefinansowe umożliwia przedsiębiorstwom identyfikację potencjalnych zagrożeń związanych ze zrównoważonym rozwojem, co pozwala lepiej zarządzać ryzykami operacyjnymi.
- Ułatwienie dostępu do finansowania: Wiele instytucji finansowych wprowadza preferencyjne warunki dla firm spełniających standardy ESG, co może ułatwić dostęp do kapitału.
Przyszłość raportowania przedsiębiorstw
W najbliższych latach należy spodziewać się dalszych zmian w obowiązkach sprawozdawczych, zwłaszcza w kontekście dynamicznego rozwoju regulacji ESG oraz zwiększających się wymogów dotyczących transparentności działań firm. Przedsiębiorstwa, które wcześnie dostosują się do nowych wymogów, będą miały przewagę konkurencyjną, a ich działania będą oceniane bardziej przychylnie przez inwestorów, klientów i inne grupy interesariuszy.
Podsumowanie
Nowe obowiązki sprawozdawcze stanowią wyzwanie, ale jednocześnie otwierają przed przedsiębiorstwami szereg możliwości. Transparentność w raportowaniu działań finansowych i niefinansowych, zgodność z wymogami ESG oraz odpowiednie zarządzanie ryzykami mogą znacząco wpłynąć na reputację firmy oraz jej pozycję na rynku. Warto zainwestować w odpowiednie przygotowanie i implementację nowych rozwiązań, aby sprostać wymogom legislacyjnym i wzmocnić swoją przewagę konkurencyjną.
