Prowadzenie działalności gospodarczej stawia wiele wyzwań przed osobami zarządzającymi. Wspomniana sytuacja wynika nie tylko z szeroko pojętego ryzyka, ale również z tego, że rynek pracy ulega nieustannym zmianom, które rzutują na pojęcie zatrudnienia. W związku z tym, na pracodawcy ciąży szereg obowiązków, które znajdują swoje źródło w obowiązujących przepisach prawa.
Przede wszystkim należy odnieść się do obecnej organizacji pracy, która w wielu przypadkach wymaga stosowania działań polegających na zatrudnianiu osób wykonujących swoje obowiązki w więcej niż jednym podmiocie. Zaistnienie takiej sytuacji wymaga ścisłej współpracy pomiędzy firmami, co jest szczegółowo ujęte w art. 208 ustawy Kodeks Pracy. Wspomniany akt prawny wskazuje w takim przypadku na konieczność wyznaczenia koordynatora sprawującego nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy. Przy czym, należy mieć na uwadze to, że ma to swoje odniesienie w momencie, gdy pracownicy zatrudnieni przez różnych pracodawców wykonują pracę na ich rzecz w tym samym miejscu i czasie. Oznacza to, że obowiązki mogą być wykonywane częściowo w tych samych godzinach lub następować bezpośrednio po sobie.
Wspomniane obostrzenia wynikają z tego, że zatrudnienie w różnych podmiotach wiąże się ze zwiększonym ryzykiem zagrożenia zdrowia, a czasami nawet życia pracowników. Co więcej, na pracodawcach ciąży również obowiązek wzajemnego informowania się o podjętych działaniach w zakresie zapobiegania zagrożeniom zawodowym.
W razie gdy jednocześnie w tym samym miejscu wykonują pracę pracownicy zatrudnieni przez różnych pracodawców, pracownicy ci mają obowiązek:
- współpracować ze sobą,
- wyznaczyć koordynatora sprawującego nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy wszystkich pracowników zatrudnionych w tym samym miejscu,
- ustalić zasady współdziałania uwzględniające sposoby postępowania w przypadku wystąpienia zagrożeń dla zdrowia lub życia pracownika.
Wyznaczenie koordynatora, o którym mowa powyżej, nie zwalnia poszczególnych pracodawców z obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy zatrudnionym przez nich pracownikom.
Przykładowy regulamin
Regulamin współdziałania różnych podmiotów gospodarczych w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania zadań lub usług na terenie firmy.
- W przypadku gdy na terenie firmy wykonują prace pracownicy zatrudnieni przez różnych pracodawców, pracownicy ci mają obowiązek współdziałania ze sobą dla zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.
- Przed rozpoczęciem prac przedstawiciele pracodawców powinni ustalić i określić w protokole (innym dokumencie np. punkt w umowie „Prawa i obowiązki stron wynikające ze współdziałania w zakresie bhp”) następujące zasady współdziałania:
- Warunki dopuszczenia pracowników lub przedstawiciela zewnętrznego pracodawcy do pracy na terenie firmy.
- Kto dokona szkolenia wstępnego na stanowisku pracy w zakresie bhp i ppoż przedstawiciela pracodawcy zewnętrznego.
- Specyfikację głównych zagrożeń mogących obustronnie oddziaływać na bezpieczeństwo pracowników i osób trzecich (klientów firmy).
- Zasady współdziałania w przypadku wystąpienia bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia lub życia pracowników a także zaistnienia wypadku przy pracy.
- Zasady udzielania niezbędnej pierwszej pomocy medycznej lub innej w przypadku zagrożenia życia lub zdrowia wykonawcy zadań.
- Warunki korzystania z pomieszczeń higieniczno – sanitarnych.
- Zasady zapewnienia niezbędnych środków ochrony osobistej, odzieży roboczej oraz obuwia roboczego.
- Na terenie wydzielonym gdzie prowadzone są prace usługi realizowane przez przedstawiciela pracodawcy zewnętrznego, jeżeli zachodzi konieczność wydzielenia i oznakowania tego terenu , wykonawcą tych czynności jest pracodawca zewnętrzny. Czynności wydzielania i oznakowania terenu należy uzgodnić ze Specjalistą ds. BHP i ppoż .
- W razie zaistnienia wypadku przy pracy pracownika pracodawcy zewnętrznego, zespół powypadkowy firmy może na wniosek pracodawcy zatrudniającego pracownika poszkodowanego zbadać okoliczności i przyczyny wypadku. Jeżeli ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy dokonuje macierzysty zakład pracy w skład zespołu powypadkowego wchodzi przedstawiciel firmy.
- Zagadnienia dotyczące dyscypliny pracy i ochrony mienia regulowane są odrębnie.
- Powyższe ustalenia nie zwalniają poszczególnych pracodawców z obowiązku zapewnienia podległym pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, a także sprawdzenia przed dopuszczeniem do pracy kwalifikacji i wymaganych uprawnień.
- Protokół o którym mowa w ust.2 sporządzony jest w dwóch egzemplarzach dla każdej ze stron i podpisany przez obu pracodawców lub upełnomocnionych przedstawicieli. W przypadku zaistnienia wypadku przy pracy protokół ten stanowi załącznik do dokumentacji powypadkowej.
- W pracach przy ustalaniu zasad współpracy powinien uczestniczyć inspektor bhp.
Podstawa prawna
- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. Art. 208.