Zgodnie z Kodeksem pracy pracodawca jest zobowiązany nieodpłatnie dostarczyć pracownikowi środki ochrony indywidualnej, które mają chronić jego przed występującymi na stanowiskach pracy niebezpiecznymi i szkodliwymi czynnikami oraz informować o sposobach stosowania tych środków.
Środki ochrony indywidualnej dobiera się i stosuje w sytuacjach, kiedy nie można uniknąć zagrożeń lub wystarczająco ograniczyć związanego z nimi ryzyka przez organizację pracy lub zastosowanie środków ochrony zbiorowej oraz odpowiednio do występujących na stanowisku pracy zagrożeń określonych na podstawie oceny ryzyka zawodowego uwzględniającej warunki występujące w danym miejscu pracy, wymagania ergonomii i stan zdrowia pracownika.
W zależności od stopnia zagrożenia, częstości narażenia na zagrożenie, cech stanowiska pracy każdego pracownika i skuteczności działania środków ochrony indywidualnej pracodawca powinien określić warunki stosowania środków ochrony indywidualnej, w szczególności czas i przypadki, w których powinny być używane.
Środki ochrony indywidualnej są przeznaczone do użytku osobistego. W wyjątkowych przypadkach środek ochrony indywidualnej może być używany przez więcej niż jedną osobę, jeżeli zastosowano działania wykluczające niepożądany wpływ takiego użytkowania na zdrowie i higienę korzystających z niego pracowników.
Do środków ochrony indywidualnej zalicza się:
- hełmy ochronne
- kaski
- przyłbice spawalnicze
- kominiarki
- czapki
- czepki i stożki
- kapelusze
- kaptury
- berety
- chusty
- opaski
- siatki na włosy chroniące przed zaplątaniem się
- zestawy ochronne głowy
- inne
- okulary, w tym wydawane na receptę
- soczewki kontaktowe, w tym wydawane na receptę
- gogle
- osłony twarzy, w tym półosłony i przyłbice
- tarcze
- inne
- nauszniki przeciwhałasowe (w tym np. nauszniki przeciwhałasowe przymocowane do kasku, nauszniki redukujące hałas, nauszniki ze słuchawkami)
- wkładki przeciwhałasowe (w tym np. wkładki przeciwhałasowe reagujące na poziom hałasu, wkładki przeciwhałasowe dostosowane do danej osoby)
- inne
- aparaty
- kaptury
- maski
- półmaski i ćwierćmaski
- urządzenia filtrujące
- sprzęt izolujący, w tym z doprowadzeniem powietrza
- wyposażenie do samoratowania (sprzęt ucieczkowy)
- wyposażenie do nurkowania
- inne
- rękawice (włącznie z mitenkami i ochroną na ramiona)
- ochraniacze na palce
- ochraniacze dłoni
- ochraniacze nadgarstka
- ochraniacze nadgarstka i przedramienia
- ochraniacze łokcia
- ochraniacze przedramienia i ramienia
- inne
- obuwie (np. buty, w tym w pewnych okolicznościach drewniaki, buty, które mogą mieć stalowe ochraniacze na palce)
- wkładki i nakładki
- skarpety
- zdejmowane ochraniacze podbicia
- ochraniacze stopy
- ochraniacze golenia
- nakolanniki (ochraniacze kolana)
- ochraniacze uda
- akcesoria (np. kolce, raki)
- getry
- inne
- kremy hydrofobowe
- kremy i żele hydrofilowe
- preparaty chroniące przed promieniowaniem UV
- inne
- kombinezony
- kostiumy
- kurtki
- bluzy
- spodnie
- fartuchy
- płaszcze
- peleryny
- kamizelki
- ochraniacze barku
- ochraniacze klatki piersiowej
- ochraniacze brzucha
- ochraniacze pośladków
- osłony tułowia
- osłony głowy i karku
- osłony na tarczycę
- osłony na piersi
- osłony na gonady
- inne
- uprzęże pełne
- uprzęże biodrowe
- pasy ustalające pozycję podczas pracy i ograniczające przemieszczanie
- linki ustalające pozycję podczas pracy
- wysuwane ograniczniki upadku
- pochłaniacze energii
- urządzenia samozaciskowe wraz z liną kotwiczną
- urządzenia do regulacji lin
- urządzenia kotwiczące, które nie są przeznaczone do stałego
- zamocowania i które nie wymagają zapinania przed użyciem
- złącza
- smycze
- uprzęże ratunkowe
- liny bezpieczeństwa
- kamizelki ratunkowe
- środki sygnalizujące wizualnie obecność użytkownika
- inne
Tabela
Podstawa prawna
- Rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 4 listopada 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 2021 poz. 2088)
